Zanim maluch przyjdzie na świat, jego mama doskonale wie, kiedy brzdąc w brzuszku śpi a kiedy się budzi – zazwyczaj, gdy mama udaje się na zasłużony wypoczynek, a jej ciało do tej pory kołyszące pociechę w środku układa się do snu, brzuszek zaczyna tańczyć i rozkręca się impreza. Po przyjściu na świat, u dziecka zaczyna kształtować się powoli nowy rytm spania i czuwania. Nim zsynchronizuje się z rytmem rodziców, sen pociechy nie raz będzie nastręczał problemów – mniejszych lub większych. By jednak ograniczyć ich ilość do minimum, warto przestrzegać kilku zasad, gwarantujących zdrowie i bezpieczeństwo.

Zasady dotyczące układania noworodka do snu ciągle ewoluują – położnicy, pediatrzy, fizjoterapeuci w swych zaleceniach kładą coraz większy nacisk na zdrowie i fizjologiczny rozwój niemowląt. I o ile nie ma wyraźnych wskazań medycznych, żeby stosować szczególne „procedury bezpieczeństwa”, poniższe wskazówki powinny wystarczyć, by zapewnić zdrowy i spokojny sen.

Pozycja ma znaczenie

W pierwszych miesiącach życia należy układać maluszka na pleckach. To najbardziej odpowiednia i bezpieczna pozycja do snu. Unikamy układania do snu niemowlęcia na brzuszku – udowodniono, że pozycja ta sprzyja występowania nagłej śmierci łóżeczkowej. Samo leżenie na brzuszku jest zdrowe – poprawia pojemność płuc oraz wydolność oddechową. Krótka drzemka w tej pozycji pod czujnym okiem mamy, nie powinna być problemem. Jednak na czas nocnego snu, kiedy sami musimy się położyć – układajmy niemowlę na plecach. Natomiast pozycje „na boczku” rekomendowane są wyłącznie wtedy, gdy maluch często ulewa.

Nieskrępowany oddech

By maluch mógł spokojnie oddychać, nic nie powinno znajdować się w okolicy jego noska i ust. Kołderka bywa kłopotliwa, szczególnie gdy pod nią wypoczywa mały wiercipięta. Jeśli chcemy mieć pewność, że nic nie będzie krępowało dziecięcego oddechu, zrezygnujmy z kołderek i kocyków na rzecz śpiworków. Dzieci nie mają wówczas możliwości naciągnięcia nakrycia na twarz ani owinięcia go sobie wokół szyi.

Odpowiednia temperatura

Noworodek powinien mieć maksymalnie jedną warstwę bielizny więcej niż osoba dorosła, a temperatura pomieszczenia, w którym śpi nie powinna przekraczać 20° Celsjusza. By nie przegrzewać malucha, unikajmy zakładania do snu syntetycznych ubrań oraz nakryć. Postawmy na naturalne materiały wspierające termoregulację dziecka (bawełna, len, bambus, wełna merino).

Bezpieczne otoczenie

Zrezygnujmy z poduszki – dziecko jej nie potrzebuje. Nie umieszczajmy w łóżeczku żadnych wałków czy pluszowych maskotek – mogą krępować oddech malucha. Usuńmy z okolic łóżeczka wszystkie zbędne przewody elektryczne oraz przedmioty mogące stanowić źródło zagrożenia. Nie układajmy w łóżeczku materaca pod kątem – chyba że istnieją ku temu wskazania medyczne. Jeśli mamy taką możliwość – wstawmy dziecięce łóżeczko do swojej sypialni (przynajmniej w pierwszym roku życia dziecka). Pamiętajmy, że najbezpieczniej jest, gdy dziecko ma swoją własną przestrzeń do snu i nie dzieli łóżka z rodzicami.

Komfort i wygoda

Zawsze układajmy dziecko do snu na płaskim, nie zapadającym się podłożu, ograniczajmy też spanie w fotelikach czy bujaczkach. Pozycja półsiedząca nie jest właściwa na czas spania. Bezpieczeństwo snu to także troska o delikatne stawy biodrowe maleństwa – jeśli decydujemy się na spowijanie na czas snu malucha, nie krępujmy stawów biodrowych. Wybierajmy wyłącznie otulacze zapewniające maksimum ruchu bioderkom i nóżkom dziecka. Niektóre niemowlęta, szczególnie te ze słabszym napięciem mięśniowym, potrafią spać z mocno odchyloną główką – nie ma w tym nic złego, nie zmieniajmy na siłę pozycji jaką maluch przybiera do snu.

Na rynku jest ogromny wybór akcesoriów wspomagających sen dzieci – prawda jest taka, że zdrowe niemowlę do szczęścia nie potrzebuje wiele – wygody, czystości i umiarkowanego chłodu. A na co warto zwrócić uwagę, wybierając się na zakupy?

• łóżeczko – powinno mieć regulowany poziom stelaża pod materac. Z początku niemowlę będzie spało na najwyższym poziomie, z czasem, gdy będzie coraz bardziej ruchliwe – obniżamy poziom stelaża. Łóżeczko powinno mieć szczebelki – optymalnie na każdej bocznej ściance łóżeczka. Dzięki temu, niezależnie od naszego położenia, będziemy mieć oko na śpiącego maluszka. Materiały, farby i lakiery użyte przy produkcji łóżeczka powinny posiadać odpowiednie certyfikaty i atesty.
• materac – koniecznie rozmiarem dopasowany do łóżeczka, tak, aby nie powstawały żadne luki pomiędzy materacem a konstrukcją łóżeczka. Powinien być sprężysty i dość twardy. Wypełnienie materaca może być naturalne (kokos, gryka) lub syntetyczne (lateks). Niewskazane są wypełnienia piankowe, ponieważ za bardzo poddają się i dopasowują się do kształtu ciała, co utrudnia „zapadniętemu” niemowlęciu zmianę pozycji w trakcie snu.
• pościel – prześcieradło powinno być z gumką, gwarantującą utrzymanie prześcieradła w jednym miejscu na materacu. Śpiworek odpowiedni do pory roku lub przewiewny kocyk.
• dodatki – zrezygnujmy z osłonki na szczebelki – zasłaniają widok na maluszka. Noworodek o szczebelki się nie uderzy, a gdy dziecko podrośnie – łatwo o zaplątanie w osłonki. Baldachimy też specjalnie nie są przydatne – chyba że do zbierania kurzu. Jeśli chcemy powiesić karuzelkę – wstrzymajmy się z nią w przez kilka pierwszych miesięcy. Dziecku widok uśmiechniętych twarzy rodziców przy łóżeczku w zupełności wystarczy 😉